شاید در بین مواد غذایی ماده ای با اهمیت تر از آب نتوان یافت. هر چند که ما زیاد به آن توجه نمی کنیم و حتی گاهی آن را از فهرست مواد غذایی روزانه خود حذف می کنیم .
ما می توانیم هفته ها بدون غذا بمانیم ، اما فقط چند روز بدون آب زنده خواهیم ماند.
تمام سلول های انسان حاوی آب هستند.60 درصد کل وزن بدن و 70% توده بدون چربی بدن را آب تشکیل می دهد .
بنابراین نسبت آب در بدن بین 50 تا 75 درصد است که این مقدار برحسب سن و مقدار چربی بدن فرق می کند. آب فواید فراوانی برای بدن دارد که به چند نمونه از آن اشاره می شود.
- آب برای بقا و شکل دهی سلول ها ضروری است.و اجزای همه ی مایعات سلولی را آب تشکیل دهد.
- نقش یک حامل را برای بسیاری از مواد ایفا می کند و در ورود مواد غذایی به سلول و خروج مواد دفعی از آن نقش دارد
- به تنظیم حرارت بدن کمک می کند. تبخیر آب از سطح پوست به صورت تعریق باعث خنک شدن بدن می شود.
- آب نقش مهمی به عنوان حلال مواد مغذی ایفا می کند.تمام مواد مغذی ،ویتامین ها ،املاح و هورمون ها باید به تمام نقاط بدن برای تغذیه سلول حمل شوند که این نقش را آب بر عهده دارد.
- آب به عنوان یک کاتالیست در بسیاری از واکنش های بیولوژیکی داخل سلولی ،معده ،روده کوچک و جایی که هضم غذا انجام می شود ، نقش دارد. بنابر این برای بسیاری از واکنش ها ی هضم و متابولیسم مواد غذایی ضروری است.
- آب باعث راحتی حرکات مفاصل می شود و به جلوگیری از اصطکاک در بین قسمت های مختلف بدن (مفاصل و استخوان ها) کمک می کند.
- به تبادلات گازی در دستگاه تفسی کمک می کند.
با کمبود آب کارایی انسان به مراتب کم می شود.کاهش چهار تا پنج در صد آب بدن سبب کاهش قدرت و کارایی به میزان 20 تا 30 درصد می شود.نشانه ابتدایی کمبود آب تشنگی است.
متاسفانه تشنگی زمانی اتفاق می افتد که تقریبا حدود دو درصد آب بدن از دست رفته باشد. بنابر این توصیه می شود پیش از آنکه تشنه شوید آب بنوشید.اتلاف 10درصد از آب بدن سبب کم آبی شدید می شود و اتلاف 20د رصد از آن کشنده است.
بدن از چندین راه آب از دست می دهد که این راه ها شامل ادرار،مدفوع ،پوست و ریه هاست.نیاز به آب و همچنین حفظ تعادل آب در بدن به سن ،فعالیت بدنی ،گرما ،رژیم غذایی و بیماری بستگی دارد.نیاز به آب در نوزادان و کودکان بیشتر از افراد بزرگسال است. در شرایط طبیعی بزرگسالان به ازای هر 1000 کالری مصرفی یک لیتر و کودکان به 1.5 لیتر اب نیازدارند میزان نیاز روزانه به آب در دوران بارداری اندکی اما در دوران شیردهی تا 4/3 لیتر افزایش می یابد.
اگر نیاز روزانه به آب را در یک فرد 2600 میلی لیتر (2.6 لیتر) در نظر بگیریم ، 1500 میلی لیتر آن از راه اشامیدن مایعات، 850 میلی لیتر از راه آب موجود در غذا ها و 250 میلی لیتر از راه آب متابولیک تامین میشود.
آب متابولیک به سبب شکسته شدن مواد غذایی خورده شده در بدن ایجاد میشود.به طور متوسط به ازای هر 100 کالری که در بدن متابولیز می شود ،13 گرم آب متابولیک به دست می آید.
بنابر این ملاحظه می شود که نوشیدن آب نقش مهمی در تامین آب بدن دارد. بهتر است برای تامین آب بدن به طور متوسط روزی 6 -8 لیوان آب بنوشید. میوه ها و سبزی ها نیز آب فراوانی دارند و معمولا 70 تا 95 درصد وزن آنها را آب تشکیل می دهد و یکی از منابع مناسب تامین آب بدن هستند.