کمتر چیزی در میان پدیده‌های دنیا وجود دارد که جمع اضداد باشد. غذا نیز یکی از آن هاست. غذا هم میتواند در جهت سلامت و حفظ بدن عمل کند وهم عاملی در جهت از بین بردن سلامت آن باشد. داشتن یک برنامه غذایی متعادل و پیروی از یک رژیم مناسب عملکرد بدن را بهبود می‌بخشد. ماه مبارک رمضان فرصتی است تا از یک برنامه غذایی مناسب پیروی کنیم.
از آن جا که روزه داران با خودداری از انجام اعمال ناپسند به تهذیب نفس می‌پردازند، تلفیق این اعمال با خودداری از رفتارهای ناپسند غذایی به سلامت جسم و روح کمک شایانی می‌کند.
میزان متابولیسم (سوخت و ساز) بدن در ماه مبارک رمضان کاهش می‌یابد. رژیم غذایی که اندکی کمتر از برنامه غذایی معمول است، برای نگه داشتن فرد در وضعیت مناسب و فراهم کردن انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه کفایت می‌کند.
به تدریج که به ساعت‌های پایانی روز و زمان افطار نزدیک می‌شویم، قند خون نیز به آرامی افت می‌کند. بنابراین، به هنگام افطار باید سعی شود تا این نیاز فوری بدن به گلوکز (قند) به ویژه در مورد مغز و سلول‌های عصبی، برطرف شود. بهتر است در درمان افطار غذای بسیار مختصری خورده شود و از پرخوری و خوردن انواع و اقسام مواد غذایی چرب و شیرین خودداری شود.
2-3 عدد خرما، نیم تا یک لیوان آب میوه و یک بشقاب‌اش یا سوپ مناسب ترین موادغذایی برای افطار هستند. خرما و آب میوه بهترین مواد برای برطرف ساختن نیاز بدن به گلوکز هستند و بدین ترتیب از مصرف قندهای ساده مانند شکر، شیرینی، بامیه، شربت‌ها و غیره نیز خودداری کرده ایم.
در مواردی به علت فشار گرسنگی برخی به هنگام افطار پرخوری می‌کنند. این امر سبب اختلالات گوارشی، نفخ، دل درد و سنگینی معده می‌شود. بنابراین، توصیه می‌شود که غذا را به آرامی بخورید و خوب بجوید. خوردن یک عدد میوه نیز پس از افطار مناسب است.
2-3 ساعت پس از افطار زمان خوردن شام فرا میرسد. شام نیز میتواند غذایی سبک اما شامل همه گروه‌های غذایی مانند نان و غلات، گوشت و مواد پروتئینی و لبنیات باشد. مصرف یک تا دو عدد میوه پس از صرف شام توصیه می‌شود.
به هنگام سحر از مصرف غذاهای سنگین، حجیم، پرچرب، شور و پرادویه جدا بپرهیزید. مصرف یک وعده غذای سبک به همراه سبزی و سالاد به هنگام سحر توصیه می‌شود، حلیم میتواند غذای مناسبی برای سحر باشد.
در فاصله بین افطار و سحر آب فراوانی بنوشید تا در طول روز بدن دچار کم آبی نشود. کافئین موجود در چای، قهوه و نوشابه‌های کولا به سبب دیورتیک بودن، سبب خارج شدن آب از بدن می‌شود. بنابراین، تا حد امکان به هنگام سحر مصرف آنها را کم کنید.
به هنگام غذای سحری از خوردن غذای شیرین و حاوی قندهای ساده بپرهیزید. این مواد با تحریک ترشح انسولین سبب افزایش برداشت گلوکز از خون می‌شوند و بدین ترتیب سبب افت قند خون در ساعت‌های آغازین روز می‌شوند. کربوهیدرات‌های پیچیده (نان، برنج، سیب زمینی، نخود فرنگی، ذرت و …) این اثر را ندارند و مصرف آنها به هنگام سحر بسیار مناسب‌تر است. مصرف سبزی و سالاد را افزایش دهید. انجام ورزش‌های سبک در طی روز یا پس از افطار توصیه می‌شود.
روزه گرفتن بر زنان باردار و شیرده و اطفال واجب نیست و بیماران دیابتی و قلبی و عروقی و سایر بیماران در این خصوص حتماً با پزشک خود مشورت و در صورت موافقت پزشک نحوه مصرف داروهای خود را نیز تنظیم کنند.