چاقی وجود بیش از اندازه چربی در بدن است. معمولاً 12 – 15 درصد وزن بدن مردان را چربی تشکیل می دهد که 3 درصد آن چربی ضروری و 15 – 20 درصد وزن بدن زنان را نیز چربی تشکیل می دهد که 12 درصد آن ضروری است. بافت چربی عمدتاً در زیر پوست قرار دارد. در روند چاقی اندازه سلول های چربی افزایش می یابد که پس از کاهش وزن به اندازه طبیعی خود بر می گردند. در کودکی افزایش چربی بدن از طریق افزایش تعداد سلول های چربی انجام می شود که بسیار خطرناک است. پس از بلوغ افزایش چربی بدن از طریق افزایش اندازه سلول انجام می شود.
چاقی حاصل افزایش انرژی دریافتی در مقایسه با انرژی مصرفی است. هر گاه انرژی دریافتی بیش از مصرف آن باشد فرد چاق می شود.
انواع چاقی
بر حسب نحوه توزیع چربی در بدن چهار نوع چاقی وجود دارد.
1.چاقی نوع I: در این نوع چاقی چربی در تمام سطح بدن توزیع شده است که بهترین شکل چاقی است و گاهی اوقات به آن چاقی تخم مرغی شکل نیز می گویند.
2.چاقی نوع II: این چاقی بیشتر در مردان وجود دارد. چربی اضافه در اطراف شکم و تنه وجود دارد و به ان چربی سیبی شکل نیز می گویند. این نوع چاقی با مقاومت به انسولین همراه است.
3.چاقی نوع III: در این نوع چاقی چربی مازاد در ناحیه شکم وجود دارد و با عوامل خطری مثل عدم تحمل به گلوکز، افزایش چربی های خون و فشار خون همراه است.
4.چاقی نوع IV: این چاقی در زانا بیشتر شایع است. چربی اضافه در اطراف ران ها و باسن وجود دارد و به آن چربی گلابی شکل نیز می گویند. این نوع چاقی با عارضه خاصی همراه نیست، اما پس از یائسگی خطراتی مانند افزایش قند خون، چربی خون و فشار خون را در پی دارد.
چاقی ارتباط مستقیمی با بروز بیماری های مزمن و مرگ و میر دارد. بیماری های مزمنی مثل بیماری های قلبی، دیابت نوع 2، فشار خون، سکته، بیماری کیسه صفرا، تنگی نفس شبانه، برخی سرطان ها و التهاب مفاصل با چاقی ارتباط دارند.
چاقی علاوه بر شیوع بیماری های مرگبار، آسیب های روانی بسیاری نیز در پی دارد، مانند محدودیت های اجتماعی، کاهش اعتماد به نفس، عدم حضور در مکان های عمومی، احساس خجالت و نفرت از بدن و غیره.