رژیم غذایی در کم کاری تیروئید

رژیم غذایی کم کاری تیروئید : غده تیروئید یک غده درون ریز به شکل پروانه است و از دو لوب متصل تشکیل شده است . غده تیروئید در زیر گردن و درست زیر حلق قرار دارد . عملکرد غده تیروئید تولید هورمون های تیروکسین ، منو یدوتیرونین ، دی یدو تیرونین و تری یدو تیرونین است . تیروکسین و تری یدوتیرونین فعال ترین اشکال هورمون های تیروئید هستند. هورمون های تیروئید از طریق تحریک مصرف اکسیژن متابولیسم ( سوخت و ساز )  را تنظیم می کنند.

کم کاری تیروئید

یک ناهنجاری اندوکرین است که با کاهش فعالیت غده تیروئید ( تیروکسین ) همراه است . اثرات آن میکزدم در بزرگسالان و کرتینیسم در کودکان است. علائم آن شامل کاهش میزان متابولیسم پایه تا 40 درصد زیر حد  نرمال است که می تواند به چاقی منجر شود ، ورم کردن و پف کردن صورت ، دست ها و پلک ها ، گرفتگی عضلات ، یبوست ، خواب آلودگی ، خشکی پوست ، خستگی زیاد و حساسیت به سرما ، کاهش قدرت بدنی و از دست دادن حس شوق و شادی است.

خوشبختانه بیشتر بیماران به درمان پاسخ مثبت می دهند . درمان این بیماران با درمان دارویی به صورت خوراکی ( اغلب داروی لووتیروکسین ) و تنظیم رژیم غذایی است.

به سبب کاهش میزان متابولیسم پایه رژیم غذایی کم کالری توصیه می شود . میزان کاهش کالری باید با میزان کاهش متابولیسم پایه و درجه چاقی فرد ارتباط داشته باشد. در مجموع رژیم محدود از کالری و غنی از پروتئین تاثیر مثبتی در این بیماران دارد زیرا پروتئین باعث افزایش انرژی عمل محرکه مخصوص غذا می شود. در این رژیم باید دریافت چربی و غذاهای غنی از کلسترول محدود شود.

مصرف ویتامین

به علت اثر ضد التهابی در کم کاری تیروئید توصیه می شود . بنابراین قرار گرفتن در معرض نور خورشید و خوردن

غذاهای غنی از این ویتامین مانند ماهی و تخم مرغ و یا دریافت مکمل آن توصیه می شود. 

سلنیوم در کارکرد صحیح غده تیروئید بسیار موثر است و منابع غذایی آن ماهی سالمون ؛ قزل آلا ؛ میگو ، بوقلمون ، تخم مرغ ، تخمه آفتابگردان ، قارچ ، اسفناج و … است. 

عنصر روی ( زینک ) هم در عملکرد غده تیروئید نقش دارد و از منابع آن می توان به گوشت قرمز و سفید ، آجیل ، حبوبات و صدف اشاره کرد.

یکی از عناصر مهم در عملکرد غده تیروئید عنصر ید است و می توان از غذاهای دریایی که حاوی ید هستند و نمک ید دار برای تامین آن استفاده کرد.

مواد غذایی ممنوع در کم کاری تیروئید

مواد غذایی گواتروژن در کم کاری تیروئید توصیه نمی شود. از این مواد می توان به سویا و فرآورده های آن مانند پنیر توفو و شیر سویا ، انواع کلم ، شلغم ، ترب ، خردل ، مغز ها و دانه هایی مثل بادام زمینی و ارزن اشاره کرد. همچنین مصرف الکل و سیگار و آب هایی که حاوی فلوراید و کلر زیادی باشند توصیه نمی شود.

پرکاری تیروئید

به سبب ترشح بیش از حد هورمون های تیروئید است و در نتیجه موجب افزایش سوخت و ساز بدن می شود. علائم مشخصه آن بزرگ شدن تیروئید ، افزایش متابولیسم پایه ، کم شدن وزن ، افزایش ضربان قلب ، عصبی شدن شدید و برجسته شدن چشم هاست . دگرگونی های احساسی و روحی از عوامل مستعد کننده بیماری هستند . همچنین کمبود ید ، عفونت یائسگی و بارداری نقش مهمی در ایجاد بیماری دارند و به همین سبب زنان بیش از مردان به این بیماری دچار می شوند.

رژیم غذایی در کم کاری تیروئید در تهران

از آنجا که در پرکاری تیروئید سوخت و ساز بدن بیشتر می شود ؛ بنابراین رژیم غذایی باید غنی از انرژی باشد . در موارد خفیف 15 – 25 درصد و در موارد وخیم 50 – 75 درصد اضافه بر میزان مورد نیاز روزانه توصیه می شود. دریافت پروتئین باید افزایش یابد . اگر درفت پروتئین کافی نباشد سرعت کاهش وزن بیشتر می شود . میزان کربوهیدرات باید در رژیم کافی باشد تا ذخایر گلیکوژن بدن را که به سرعت خالی شده است ، مجددا پر کند. همچنین رژیم غذایی باید حاوی مقدار کافی از تمام مواد مغذی به ویژه کلسیم ، فسفر و ویتامین های باشد .B ,A ,D مواد غذایی مانند چای ، قهوه و الکل جزو محرک هاست و باید محدود شود. آرامش جسمی و روحی در درمان این  بیماران اهمیت زیادی دارد .