داروهای لاغری

با وجود هشدارهای فراوان و بیان خطرات و مضرات داروهای لاغری که توسط متخصصان تغذیه، پزشکان و رسانه گفته می شود، اما متاسفانه شاهد عرضه بی رویه و معرف روزافزون این داروها با نام های گوناگون و اثرات معجزه آسا هستیم. علت اقبال عمومی به این داروها تبلیغات فراوانی است که در مورد آنها انجام می شود. برخی با عنوان فربنده صد در صد گیاهی و طبیعی عرضه می شوند، برخی عنوان می کنند که با مصرف داروهای عرضه شده توسط آنها دیگر نیازی به رژیم و و رزش نیست، برخی دیگر اظهار کذب می کنند که داروهای آنها قسمت مشخصی از بدن را لاغر می کند و برخی نیز با عنوان فریبنده چربی سوز عرضه می شوند؛ در حالی که چربی تنها با افزایش فعالیت بدنی و ورزش سوزانده می شود.

علت دیگر محبوبیت این داروها آن است که بسیاری از افراد چاق به دنبال راه های کوتاه و سریع برای لاغر شدن هستند و نمی خواهند به خود زحمت رژیم و ورزش را بدهند، آنها دنبال معجزه ای هستند که اتفاق بیافتد، انواع راه ها و روش های گوناگونی را آزموده اند، از کمربندها، ژل ها و رژیم های من در آوردی و غیره… . بدون آنکه یک بار برای همیشه راه منطقی و اصولی را انتخاب کنند. اطلاع رسانی ناکافی در مورد عوارض این داروها نیز می تواند مزید بر علت باشد.

در مورد مصرف داروها باید به این نکته اساسی اشاره کرد که داروهای لاغری هنگامی موثرند که با رژیم و ورزش همراه باشند و حتماً تحت نظر متخصص تغذیه مصرف شوند. افرادی که از این داروها استفاده می کنند باید بدانند که این داروها را نمی توان به مدت طولانی مصرف کرد. در بسیاری از موارد مشاهده شده است که پس از قطع مصرف دارو فرد به وزن قبلی خود بازگشته است. همچنین مصرف این داروها به این معنی نیست که فرد هرچه دلش می خواهد بخورد. کسانی که از داروهای لاغری استفاده می کنند، اگر بیماری دیگری دارند و برای آن بیماری دارو مصرف می کنند، حتماً باید از تداخل دارویی آنها با خبر باشند.

داروهای لاغری در چند طبقه دسته بندی می شوند:

1.داروهای ضد اشتها: از شمار این داروها که بیشتر معرف است می توان به سیبوتراسین که با نام های تجاری ریداکتیل و مریدیا عرضه می شوند و سایر کاتکول آمین ها مانند دوپامین و فن فلوراسین اشاره کرد که از برداشت مجدد انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین و نورآدرنالین جلوگیری می کنند و بدین ترتیب سبب افزایش میزان آنها تا در خون می شوند. بالا رفتن میزان آنها سبب می شود اشتهای فرد کم شود و شخص احساس سیری کند. از عوارض این دارو می توان به سردرد، خشکی دهان، افسردگی، افزایش فشار خون و تپش قلب، بی خوابی، اضطراب، یبوست و به هم خوردن سیکل قاعدگی اشاره کرد.

2.داروهایی که از جذب چربی جلوگیری می کنند: از شمار این داروها می توان به زینکال، اورلیستات و ونوستات اشاره کرد. این داروها با مهار آنزیم لیپاز می توانند از جذب حدود 30 درصد چربی خورده شده جلوگیری کنند. باید گفت این دارو ها فقط بر چربی اثر می کنند و بر جذب پروتئین و کربوهیدرات خورده شد. اثری ندارند و اگر کسی با خوردن این داروها در مصرفت کربوهیدرات و پروتئین افراط کند، مسلماً چاق خواهد شد. بنابراین به مصرف خوردن این دارو نمی توان در مصرف مواد غذایی شیرین و گوشت ها زیاده روی کرد. از عوارض مصرف این داروها می توان به اسهال، دل پیچه های شدید، مدفوع چرب و کمبود ویتامین های محلول در چربی (A، E، D، K) اشاره کرد.

3.داروهای ضد افسردگی: برخی داروهای ضد افسردگی مانند سیتا لوبرام و فلوکسی تین سبب مهار باز جذب سروتونین شده و بدین طریق سبب کاهش اشتها می شوند. باید گفت که مصرف این داروها که در درمان افسردگی و بیماری های اعصاب و روان کاربرد دارند، و در افراد سالم عوارض بدی در پی خواهد داشت.

4.داروایی که از جذب کربوهیدرات جلوگیری می کنند: از شمار آنها می توان به کربوبلاکر و کربواسلیم اشاره کرد. این داروها با مهار آنزیم آلفا آمیلاژ، متابولیسم کربوهیدرات ها یا مواد نشاسته ای را محدود می کنند. عوارض مصرف این داروها شامل افزایش گازهای روده ای، اسهال و سوزش معده است.

5.داروهای حجم دهنده: از شمار آنها می توان به آگار آگار، فایبر کلیر، اسلیم است و دینه برن اشاره کرد و معمولاً به صورت پودر عرضه می شوند. این پودرها حاوی فیبر هستند و در معده با اسید معده و آب ترکیب و حجیم می شوند. بدین ترتیب سبب پرشدن معده و احساس سیری می شوند. از عوارض احتمالی این داروها می توان به اسهال، دل پیچه و نیز کاهش جذب مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، روی و آهن اشاره کرد.

داروی های لاغری فراوان دیگری هم وجود دارند که با نام های گوناگون عرضه می شوند مانند زنادرین، تنوئیت، ال کارنیتین، هیدروکسی کات، زنیترکس، رژینون و غیره که همانگونه که گفته شد همگی دارای عوارضی هستند و در صورت مصرف آنها حتماً باید با متخصص تغذیه مشورت کرد.

کاهش وزن با داروهای لاغری بدون ورزش و رژیم سرابی بیش نیست. چناچه همه متخصصان تغذیه می گویند، کاهش وزن صحیح تنها با تنظیم یک برنامه غذایی متعادل متناسب با وزن، قد، سن، و سایر ویژگی های فردی، افزایش فعالیت بدنی و ورزش و تغییر در شیوه زندگی و اصلاح عادت ها و رفتار های تغذیه ای امکان پذیر است.